W październiku 1943 roku w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Sobiborze doszło do wybuchu powstania i masowej ucieczki więźniów. Z obozu zbiegło wówczas ok. 300 osób, a do końca wojny przeżyło ok. 50 z nich. Wydarzenie to było jednym z najbardziej heroicznych przejawów oporu Żydów podczas II wojny światowej. Upamiętniające uroczystości rozpoczęły się w czwartek, 12 października o godz. 13.
W programie ceremonii znalazły się przemówienia, ekumeniczna modlitwa za pomordowanych, a także złożenie wieńców. Po zakończeniu części oficjalnej uczestnicy uroczystości mogli zapoznać się z wystawą stałą „SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943” prezentowaną w budynku muzealnym, a także z nowym urządzeniem przestrzennym terenu byłego obozu, które zwiedzającym zostało udostępnione 13 października.
Do Sobiboru przyjechali m.in. przedstawiciele rodzin pomordowanych w obozie, Mark Rutte – Premier Niderlandów, Miroslav Wlachovský – Minister Spraw Zagranicznych i Europejskich Republiki Słowacji, Yakiv Livne – Ambasador Izraela w Polsce,Viktor Elbling – Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RFN w Polsce oraz władze samorządowe, w tym starosta włodawski Andrzej Romańczuk.
Zrealizowane w Sobiborze upamiętnienie spełnia funkcję muzealną i edukacyjną oraz odpowiada na potrzeby osób pragnących uczcić pamięć pomordowanych. W ramach zakończonych prac zabezpieczono relikty obozowe odnalezione w trakcie badań archeologicznych, wskazano miejsca o szczególnym znaczeniu dla historii Sobiboru oraz stworzono łączącą je trasę zwiedzania. W nowej aranżacji przestrzennej dominuje Ściana Pamięci – wielometrowy mur poprowadzony wzdłuż drogi, którą SS-mani pędzili ofiary na śmierć. Rozpoczyna ona swój bieg przy fasadzie budynku muzeum, gdzie prezentowana jest wystawa stała, i łączy najważniejsze części byłego obozu. Okala rozległą polanę masowych grobów z prochami ofiar. W ramach upamiętnienia wyeksponowano i oznakowano oryginalne fundamenty ruin komór gazowych, a także m.in. miejsca lokalizacji budynku fryzjerni, baraku mieszkalnego więźniów spalających zwłoki pomordowanych oraz placu apelowego, gdzie wybuchło powstanie.
Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze jest oddziałem Państwowego Muzeum na Majdanku od 2012 r. Projekt jego utworzenia to międzynarodowa inicjatywa podjęta przez Polskę, Holandię, Izrael i Słowację. Instytucja powstała w miejscu niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze, który funkcjonował w strukturach „Aktion Reinhardt” od maja 1942 r. do października 1943 r. Zamordowano w nim ok. 180 tys. Żydów. Liczba ta obejmuje 70 tys. żydowskich mieszkańców Lubelszczyzny, 34 tys. Żydów z Holandii i 24 tys. ze Słowacji. Wśród ofiar byli również Żydzi czescy, francuscy, niemieccy, białoruscy. W dniu 14 października 1943 r. w obozie wybuchło powstanie, w wyniku którego część więźniów zdołała zbiec. Niedługo po tym obóz zlikwidowano, wysadzając w powietrze budynek z komorami i demontując praktycznie wszystkie zabudowania.